بررسی مقایسه ای محتوای رزمارینیک اسید و سالویانولیک اسیدهای A و B در 4 گونه مریم گلی (.Salvia L) خودروی ایران

مریم¬گلی (.Salvia L)، یکی از بزرگ¬ترین جنس¬های تیره نعناعیان (Lamiaceae) با 58 گونه در ایران است. روغن¬های اسانسی، ترپنوئیدها، مشتقات اسیدهای فنلی و فلاوونوئیدها متابولیت¬های ثانوی اصلی گونه¬های مریم¬گلی را تشکیل می¬دهند و خواص دارویی این گیاهان به طور عمده مربوط به فعالیت¬های پاد¬اکسایشی این ترکیبات می¬باشد. در این پژوهش، برخی اسیدهای فنلی (رزمارینیک اسید، سالویانولیک اسیدهای A و B)، در برگ و ریشه 4 گونه مریم¬گلی خودروی ایران برای اولین بار به روش HPLC جداسازی و سنجش شدند. بر طبق نتایج حاصل، S. verticillata با بیشترین مقدار رزمارینیک اسید در برگ و ریشه ( به ترتیب 88/0±53/41 و 19/0±99/5 میلی¬گرم بر گرم وزن خشک)، به عنوان غنی¬ترین منبع این اسید فنلی شناسایی شد. مقدار سالویانولیک اسید B از 95/4±89/26 میلی¬گرم بر گرم وزن خشک در برگ S. officinalis ، تا 74/2±71/75 میلی¬گرم برگرم وزن خشک در برگ S. nemorosa، متغیر بود. همچنین بیش¬ترین محتوای سالویانولیک اسیدB (12/3±68/10 میلی¬گرم برگرم وزن خشک) در ریشه S. nemorosa برآورد شد. برگ S. officinalis و ریشه S. nemorosa به ترتیب با 77/0±55/4 و 85/1±68/6 میلی¬گرم برگرم وزن خشک، بیش¬ترین محتوای سالویانولیک اسید A را به خود اختصاص دادند. نتایج نشان داد که برگ¬ها نسبت به ریشه¬ها از اسید¬های فنلی غنی¬تر بودند و در بین آن¬ها سالویانولیک اسیدB بیشترین مقدار را تشکیل می¬دهد؛ رزمارینیک اسید و سالویانولیک اسیدA در مراتب بعدی قرار داشتند. نتایج این مطالعه نشان داد که S. verticillata و S. nemorosa با توان بالای تولید و ذخیره¬سازی اسیدهای فنلی می¬توانند به عنوان گونه¬های شاخص برای مصارف دارویی معرفی شوند.